Từ ngày 1-1-2021, Việt Nam quy định thông tuyến tỉnh trong khám bảo hiểm y tế có hiệu lực. Quy định này còn tạo thuận lợi hơn cho người dân trong tiếp cận dịch vụ y tế, nhưng cũng được dự báo tạo “áp lực” không hề nhỏ lên Quỹ bảo hiểm y tế. Cùng Phòng Khám Đa Khoa Tâm Bình An tìm hiểu qua bài viết dưới đây!
Mở rộng thêm quyền lợi cho người tham gia
Trưởng ban Thực hiện chính sách khám bảo hiểm y tế (BHYT), Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam, ông Lê Văn Phúc cho hay, theo quy định của Luật BHYT năm 2014, trước 1-1-2021, người bệnh có thẻ BHYT đi KCB tại các BV tuyến tỉnh mà không có giấy chuyển viện từ tuyến dưới, thì được coi là đi KCB trái tuyến và chỉ được quỹ BHYT thanh toán 60% chi phí điều trị nội trú theo mức hưởng. Bắt đầu từ thời điểm 1-1-2021, người bệnh có thẻ BHYT được tự lựa chọn điều trị nội trú tại bất kỳ bệnh viện tuyến tỉnh nào trên toàn quốc. Dù cho thẻ BHYT đăng ký KCB ban đầu tại cơ sở y tế tuyến xã, tuyến huyện, nhưng nếu muốn điều trị nội trú tại BV tuyến tỉnh, dù bạn không cần giấy chuyển tuyến theo trình tự từ cơ sở y tế tuyến dưới, người bệnh vẫn được coi là được đi điều trị đúng tuyến. Quy định này cũng không áp dụng cho khám chữa bệnh ngoại trú.
Có thể thấy rằng chính sách mới này tạo điều kiện thuận lợi cho người dân khi có nhu cầu khám, điều trị tại bệnh viện tuyến tỉnh, hoặc là đối với bệnh nhân ở tỉnh xa, đi công tác, làm việc tại địa phương khác.
Với người bệnh có thẻ BHYT được khám bảo hiểm y tế do các tỉnh phát hành, lên TP Hà Nội, TP Hồ Chí Minh làm việc, nếu như họ chẳng may ốm đau, bệnh tật thì có thể đến KCB tại các bệnh viện tuyến tỉnh ở đây. Người bệnh sẽ không phải mất công đi về; hay phải xin giấy chuyển tuyến từ dưới lên trên…
Cùng với các điều kiện cho người dân chủ động lựa chọn, tiếp cận được dịch vụ y tế phù hợp với tình trạng bệnh, chính sách này cũng động lực nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh tại tất cả các tuyến y tế. Các bệnh viện tuyến tỉnh sẽ phải nâng cao chất lượng để giữ bệnh nhân, không để họ đổ đến thành phố lớn hoặc đi địa phương khác điều trị. Chất lượng khám, chữa bệnh nâng lên, người bệnh được hưởng.
Cảnh báo tình trạng quá tải
Theo lời ông Lê Văn Phúc, dự báo cho thấy, hiện nay các bệnh viện sẽ phải đối mặt với tình trạng quá tải khi có nhiều bệnh nhân dồn lên tuyến tỉnh, trong khi các nhân lực, vật lực của nhiều bệnh viện tuyến tỉnh còn đang thiếu. Có thể thấy tình trạng xảy ra hiện nay là do xu hướng chỉ định điều trị nội trú kể cả với bệnh nhân mắc bệnh nhẹ và cũng chưa thực sự cần thiết điều trị nội trú cũng đưa vào. dễ dẫn đến quá tải giường bệnh, gây khó khăn cho sinh hoạt của bệnh nhân.
Trong khi, việc chăm sóc sức khỏe ban đầu chứ không phải tập trung vào điều trị nội trú. Hiện trạng này ở Việt Nam thì ngược lại. Tỷ trọng về điều trị nội trú hiện nay hơn 60%, ngoại trú chỉ khoảng 30%. Mấy trước năm trước và tỷ lệ này là 50/50.
Khi thông tuyến, một số bệnh nhân nếu như điều trị ngoại trú không được hưởng BHYT, nếu đưa vào nội trú lập tức nó sẽ được chi trả toàn bộ. Vì vậy, có câu chuyện làm tăng chỉ định bệnh nhân điều trị nội trú, kể cả khi các bệnh nhân chưa thực sự cần thiết. Một bệnh nhân điều trị nội trú, ngoài những người nhà đến thăm nom, chăm sóc, thêm vào đó là các chi phí của xã hội cũng dần kéo theo. Vì vậy, người dân cũng cần hiểu rõ quy định và giới hạn quyền lợi của mình để tránh sự lãng phí không cần thiết cả về thời gian và tiền bạc.
Theo tính toán của BHXH Việt Nam căn cứ dựa trên số liệu bệnh nhân điều trị nội trú vượt tuyến của năm 2020, với hơn 1,072 triệu lượt bệnh nhân được Quỹ BHYT chi trả mức phí 60%, chi phí KCB BHYT chi trả đã vượt 1.250 tỷ đồng. Trong khi đó chính sách thông tuyến có hiệu lực, nếu cùng với số lượng bệnh nhân đó được Quỹ chi trả toàn bộ, thì chi phí BHYT sẽ tăng lên hàng nghìn tỷ đồng. Theo tính toán thì cần khoảng hơn 2.000 tỷ.
Năm 2021, là năm dự báo lượng bệnh nhân điều trị nội trú tuyến tỉnh tăng. Đương nhiên về mức chi phí chi trả của Quỹ BHYT cũng sẽ gia tăng. Trong khi Quỹ BHYT dự phòng khả năng chi trả chỉ đáp ứng được cho người bệnh đến hết năm 2021.
Hạn chế lạm dụng chính sách BHYT
Theo lời trưởng ban Lê Văn Phúc nhấn mạnh, tâm lý người bệnh họ luôn mong muốn lên tuyến trên cho yên tâm, nhưng chỉ định điều trị lại là quyền của bác sĩ tại nơi khám. Bệnh nhân họ thực sự cần điều trị nội trú thì chỉ định nội trú. Nếu như bệnh này có thể điều trị ở tuyến huyện, xã cũng nên nói rõ, thì họ không nhất thiết phải lên tuyến trên. Bệnh viện tuyến tỉnh cũng phải rà soát lại số giường bệnh, cần kê thêm giường có đúng quy định hay không, bởi vì có bệnh viện kê thêm hàng nghìn giường.
Bộ Y tế hiện nay cũng phải có chính sách hạn chế bệnh nhân từ tuyến dưới dồn lên tuyến trên. Đồng thời nên truyền thông cho người dân biết về chất lượng y tế tuyến dưới đã dần được cải thiện tốt hơn, không thể nghe thông tuyến là đổ về Hà Nội, TP Hồ Chí Minh hay các thành phố lớn để khám chữa.
Theo như Chỉ thị số 25/CT-BYT về việc tiếp tục tăng cường công tác quản lý, nâng cao chất lượng KCB BHYT, về phía Bộ trưởng Y tế có yêu cầu lãnh đạo các Sở Y tế và Thủ trưởng Y tế các bộ, ngành chỉ đạo đến các bệnh viện đa khoa, bệnh viện chuyên khoa tuyến tỉnh hỗ trợ chuyển giao kỹ thuật và chuyên môn cho các tuyến dưới, chuyển một số bệnh ở thể trung bình và nhẹ về tuyến huyện và xã dễ quản lý; chỉ đạo các cơ sở KCB ở tuyến huyện, tuyến xã thực hiện tốt các giải pháp nâng cao chất lượng tuyến y tế cơ sở, chú ý về việc tập trung nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu về chuyên môn trong KCB và nhu cầu KCB của người tham gia BHYT.
BHXH Việt Nam là một cơ quan quản lý Quỹ BHYT, sẽ giám sát chặt chẽ, có biện pháp ngăn ngừa nếu như phát hiện bệnh nhân nhẹ vẫn được chỉ định điều trị nội trú, hoặc nếu có tình trạng lôi kéo người bệnh, thu hút để đưa vào điều trị nội trú.
Đồng thời, có những báo cáo đánh giá sau khi chính sách triển khai, để có được điều chỉnh cho phù hợp nếu gặp khó khăn, vướng mắc.
Trong như lộ trình, từng bước sẽ có những kiến nghị tốt hơn để tăng mức đóng BHYT sau năm 2021 để bù đắp chi phí thiếu hụt. Từ năm 2010 cho đến nay, thì mức đóng BHYT vẫn là 4,5% mức lương cơ sở, trong khi đó thì theo quy định tại Luật BHYT tối đa 6%, nên vẫn còn dư địa để tăng.
Xem Thêm: Khám Bảo Hiểm Y Tế Tại Đồng Nai
